مقدمه
دجال یا آنتیکرایست یکی از شخصیتهای کلیدی در متون دینی سه دین بزرگ ابراهیمی، یعنی مسیحیت، یهودیت و اسلام است. او به عنوان نمادی از شر و فریبندگی در آخرالزمان شناخته میشود. در این مقاله، به بررسی دجال از منظر این سه دین میپردازیم و به تفصیل درباره ویژگیها و نشانههای او بحث خواهیم کرد. تاريخچه دجال به قبل از اسلام برميگردد در كتاب انجيل نام دجال نيز به ميان آمده است از آيات انجيل استفاده ميشود كه دجال به معناي دروغگو و گمراه كننده است و چنين استفاده ميشود كه داستان خروج دجال و زنده بودنش در آن زمان هم در بين نصاري شايع بوده و در انتظار خروج دجال بودهاند.
واژه المسیح الدجال ( در عربی به معنی مسیح دروغین ) ۴۰۰ سال پیش از اسلام برای ترجمه ( Mšīḥā Daggālā ) از سریانی به عربی استفاده شدهاست؛ که معادل یونانی دجال(antichristos) و معادل فارسی دجال ضدمسیح است.
در روایات اسلامی دجال در آخرالزمان و پیش از قیام مهدی از شرق و احتمالاً از خراسان یا در منطقه یهودیه در اصفهان ظهور میکند. و او با انجام کارهای شگفتانگیز و معجزاتی جمع زیادی از مردم را میفریبد. دجال در اورشلیم ادعای خدایی میکند و سرانجام پس از حکمرانی به مدت چهل روز یا چهل سال به دست عیسی مسیح یا مهدی یا هر دوی آنها به هلاکت میرسد.
خداوند هیچ پیامبری را به رسالت برنگزید مگر آن که قومش را از دجال ترسانید و خداوند آن را تا به امروز بر شما تاخیر انداخته و اگر امر بر شما مشتبه شد بدانید که پروردگار شما یک چشم نیست و دجال بر الاغی که فاصله دو گوشش یک میل است خروج میکند و به مراهش بهشت و دوزخ و کوهی از نان و نهری از آب است و بیشتر پیروانش یهود و زنان و اعرابند و به همه کرانههای زمین بجز مکه و مدینه و حومه این دو شهر، گذر میکند.
دجال در مسیحیت
مفهوم و نشانهها
در مسیحیت، دجال به عنوان فردی شناخته میشود که در دوران آخرالزمان به قدرت میرسد و بر مردم سلطه مییابد. در کتاب مقدس، به خصوص در «مکاشفه یوحنا» (سفر یوحنا)، به نشانههای او و عواقب سلطهاش اشاره میشود.
کتاب مکاشفه در فصل ۱۳ به «حیوان» اشاره میکند که قدرت فوقالعادهای دارد و مردم را با نشانهها و معجزاتش فریب میدهد. این حیوان نه تنها بر زمین بلکه بر روی تمام قومها تسلط پیدا میکند و به دنبال پرستش شدن است.
تأثیرات بر جامعه مسیحی
ظهور دجال در مسیحیت به عنوان یک آزمون بزرگ برای ایمان مومنان یاد میشود. بسیاری از مفسران معتقدند که دجال نمایانگر تمامی فسادها و انحرافاتی است که در جامعه ممکن است رخ دهد و به مسیحیان هشدار میدهد که به ایمان خود پایبند بمانند.
صلیب پطرس (صلیب وارونه) اغلب به عنوان نماد دجال شناخته میشود. عبارت دجال در عهد جدید چندین بار تنها در رساله یوحنا آمدهاست. و مقصود کسی است که با مسیح مقاومت یا ضدیت میکند. و مدعی آن باشد که خود در جای مسیح است.
در نامه اول یوحنا آمدهاست: دروغگو کیست جز آنکه مسیح بودن عیسی را انکار کند آن دجال است که پدر و پسر را انکار مینماید. باز در همان رساله آمدهاست: «شنیدهاید که دجال میآید الحال هم دجالان بسیار ظاهر شدهاند و از این میدانم که ساعت آخر است.»
در جای دیگر در همان رساله میگوید: «و هر روحی که عیسی مجسم شده را انکار کند از خدا نیست و اینست روح دجال که شنیدهاید که او میآید و الان هم در جهان است.»برخی از علمای مسیحی از جمله صاحب قاموس کتاب مقدس دجال را اسم عام میداند و به تصور وی مراد از دجال و دجالان کسانی هستند که مسیح را تکذیب کنند و این معنا از عبارات انجیل نیز استفاده میشود. همچنین گفته شده دجال یا ضد مسیح شخصی است که در آخرالزمان قیام کرده و مسیح، رجعت کرده او را از پای در خواهد آورد.
دجال در آخرالزمان و پیش از قیام مهدی از شرق و احتمالاً از خراسان خروج میکند. او انجام کارهای شگفتانگیز و معجزاتی جمع زیادی از مردم را میفریبد. دجال در اورشلیم ادعای خدایی می کند.
پایان کار دجال
طبق مکاشفه، در نهایت، مسیح به زمین بازمیگردد و دجال را شکست میدهد. این پیروزی به عنوان احیای امید و عدالت در دنیا توصیف میشود، که نشاندهنده هدف نهایی خداوند در تاریخ بشر است.
دجال در یهودیت
. مفهوم و ویژگیها
در یهودیت، واژهای مشابه به دجال وجود دارد که به مسیح دروغین یا «مسیح کاذب» اطلاق میشود. این شخصیت به عنوان فردی مطرح میشود که قبل از ظهور مسیح واقعی (مسیحا) ظهور میکند و مردم را به انحراف میکشاند.
علائم ظهور مسیحا در متون یهودی، مانند تالمود و دیگر متون دینی، به تأثیر دجال در ایجاد فتن و نفاق در جامعه اشاره میکند. دجال به عنوان نماینده فساد و ناشایستی قبل از تحقق وعدههای الهی معروف است.
. تجلی در تاریخ
در تاریخ یهودیان، افرادی مانند شبتای زوی (یک پیامبر در قرن ۱۷) به عنوان مسیح دجال شناخته شدهاند که بسیاری را فریب داد. این نشاندهنده خطراتی است که ادعای مسیحایی خطرناک بر ایمان و روحیه جامعه میتواند داشته باشد.
امید به رهایی
در نهایت، یهودیت بر این باور است که ظهور واقعی مسیحا، عدالت و حقیقت را به ارمغان میآورد و تمامی انحرافات و فسادهای دجال را از بین خواهد برد.
. دجال در اسلام
ویژگیهای دجال
در اسلام، دجال به عنوان «مسیح دجال» مطرح میشود، شخصیتی که در آخرالزمان ظهور کرده و مردم را فریب میدهد. او بهویژه در احادیث پیامبر اسلام (ص) توصیف شده و به نشانههایی مانند قدرت معجزهآسا و داشتن یک چشم طبیعی اشاره میشود.
نشانهها و فتنهها
بر اساس احادیث، دجال در زمان فتنهها و آشوبها ظهور میکند و توانایی انجام معجزات و فریب دادن مردم را دارد. او بسیاری از افراد را به سمت خود میکشاند و ادعای الوهیت میکند، که این موضوع تلاش او برای به چالش کشیدن ایمان مسلمانان را نشان میدهد.
پایان دجال
در روایات اسلامی
او سرانجام پس از حکمرانی به مدت چهل روز یا چهل سال به دست عیسی مسیح یا مهدی یا هر دوی آنها به هلاکت میرسد. تا زمان ظهور دجال او در جزیره ای در اقیانوس هند به سر می برد که از آن صدای موسیقی به گوش میرسد. روایات دیگری وجود دارد که در کوهی در جزیرهای در بند است و اهریمنان به او غذا میرسانند
طبق روایات اسلامی، با کشته شدن دجال این رویداد به عنوان نشانهای از پیروزی حق بر باطل و احیای ایمان در دنیا مسیر داده میشود.
يکي از علائم ظهور حضرت مهدی (عجل الله تعالي فرجه الشريف) که در برخي روايات از علائم حتمي شمرده شده، خروج شخصي به نام «دجال» است. او يک طاغوت بسيار حيله گر است و عده بسياري را با خود همراه مي کند.
در روایتهای شیعه نیز گفتههای زیادی در مورد دجال به چشم میخورد و اینچنین گفته شده است که وی در زمانی که مردم گناهان زیادی را انجام دهند و نیکی را بد و بدی را نیک بدانند، ظهور خواهد کرد.
اشتراکات
در هر سه دین، دجال به عنوان یک شخصیت فریبنده و نماینده معصیت و فساد لحاظ میشود. او نشانهای از آخرالزمان و آزمونی برای ایمان مردم است. در نهایت، تعالیم همه این ادیان اشاره به فروپاشی سلطه دجال و پیروزی حق دارند.
تفاوتها
با این حال، تفاوتهایی نیز در تفسیرها وجود دارد. در مسیحیت، دجال به طور خاص اشاره به شکست در برابر مسیح دارد، در حالی که در یهودیت و اسلام، دجال بیشتر به عنوان پیشگام فساد قبل از ظهور موعود نهایی توصیف میشود.
نتیجهگیری
دجال یک موضوع مشترک در متون دینی مختلف است و به عنوان نشانهای از آزمونهای بزرگ بشری و فریبندگی دنیا به تصویر کشیده میشود. در حالی که هر دین روایتی خاص از او دارد، اما همگی بر این باورند که حقیقت و عدالت الهی در نهایت بر فساد و فریب پیروز خواهد شد. امید است که مطالعه و شناخت بیشتر در این زمینه، ما را به سمت حقایق درونی و انسانی هدایت کند.امروز با پیشرفت تکنولوژی اخلاق به شدت سقوط کرده و هیچ حکومتی و جامعه ای و ملتی در دنیا نیست که از گناه و فساد نجات یافته باشد و امروز بشریت با سرعت به سمت گمراهی حرکت میکند و مادیات تمام ذهن انسان را گرفته و اخلاق بشدت مرده است پس در چنین شرایطی جامعه جهانی با خروج هر ساحر و جادوگر و فاسدی به راحتی به راه بتطل میل خواهد داشت و فقط موحدان و خدادوستان و پیروان حقیقت و حق در امان هستند.